کتابخانه دیجیتال چیست؟ 

کتابخانه دیجیتال کتابخانه ای است که منابع و خدمات کتابخانه ای را به صورت دیجیتال در اختیار کاربران قرار می دهد. این کتابخانه ها در راستای توسعه کتابخانه ها از اواسط سده بیستم به بعد مطرح شدند و از اواخر همین سده پا به عرصه وجود گذاشتند. آنها در حقیقت به نوعی امتداد توسعه و پیشرفت کتابخانه های سنتی هستند و نسل جدیدی  از کتابخانه ها را معرفی می کردند. بنابراین، کتابخانه های دیجیتال نمی خواهند و نمی توانند جایگزین کتابخانه های سنتی شوند، بلکه همان گونه که اشاره شد این کتابخانه ها برای پاسخگویی به نیازهای نوین کاربران به وجود آمده اند. از این رو، از فناوریهای نوین نیز در این راستا بهره می‌جویند. امروز با ظهور و گسترش اینترنت و وب گسترده جهانی، محیطی جهانی برای ارائه اطلاعات و خدمات کتابخانه ها فراهم شده است تا کتابخانه ها بتوانند خود را همیشه و همه جا در اختیار کاربران قرار دهند.

کتابخانه های دیجیتال در عصر حاضر

 سرعت پیشرفت فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی در عصرحاضر طبعا نیازها و توقعات افراد را نیز تحت تاثیر قرار داده و به طور خلاصه باید گفت که امروزه سرعت زندگی، به طبع سرعت پیشرفت فناوری، بالا رفته و تنها راه چاره، تلاش بیشتر و همگام شدن با این پیشرفت هاست. همین افراد طبیعتا برای گذران امور روزمره خود و نیز پژوهش که بخشی از زندگی روزمره ما را تشکیل می دهد راهی به کتابخانه ها خواهند یافت.

پاسخگویی به خیل عظیم نیازهای کاربران در عصر حاضر نیاز به حضور کتابخانه های دیجیتال را توجیه می کند. امروزه در سراسر جهان حرکت کتابخانه ها به این سمت، امری ملموس است. در ایران نیز بسیاری از کتابخانه ها به تبعیت از این ضرورت، حرکت به این سمت را آغاز کرده اند و یا در حال برنامه ریزی برای ایجاد آن اند.

از آنجاکه محیط فعالیت کتابخانه دیجیتال، محیطی کامپیوتری در سطح شبکه جهانی اینترنت است، باید از قواعد و استانداردهای نرم افزارهای کامپیوتری تحت شبکه نیز تبعیت کند. همانگونه که در ایجاد کتابخانه سنتی باید مراحلی را در جهت طراحی و ایجاد ساختمان کتابخانه هایی که متناسب با نوع فعالیت کتابخانه باشند، طی کرد، در ایجاد و راه اندازی کتابخانه های دیجیتال نیز باید مراحل خاصی را در این جهت پیمود تا محصولی قابل قبول و به خصوص قابل اطمینان جهت استفاده در اختیار داشت.

کتابخانه تصویری چیست؟

ویدئو فوتیج یا فیلم های خام مورد نیاز تدوینگران، معمولا در کتابخانه های تصویری آنلاین یا همان Video Library ها پیدا می شود. هر چند سایت های فروش ابزارهای گرافیکی نیز معمولا تعدادی تصاویر استوک و فوتیج های پر جستجو را در معرض استفاده کاربران خود قرار می دهند. 

تاریخچه کتابخانه های تصویری در جهان

اگر بخواهیم یک مرور سریع بر تاریخچه کتابخانه های تصویری بیندازیم باید به اولین سایت بین المللی و مرجع اشاره کنیم. بله، شاتراستوک! ShutterStock در سال ۲۰۰۳ اولین کتابخانه تصویری دنیا بود که فیلم های خام و آرشیوی با موضوعات مختلف را در معرض استفاده کاربران قرار داد. این سایت آمریکایی که حالا در زمینه عکس و موسیقی نیز فعالیت دارد، شناخته شده ترین و پربازدیدترین سایت مورد استفاده فعالان رسانه و حتی عموم مردم در دانلود فیلم خام و تصاویر آرشیو است.

سه سال بعد دومین کتابخانه ویدئویی با نام pond5 راهاندازی شد. پوندفایو که رقیبی قدرتمند و درجه یک داشت، سعی کرد با توسعه محصولات خود، مزیت رقابتی ایجاد نماید و واقعا هم موفق شد. رفته رفته پوند فایو به یک سایت کامل در جهت رفع نیاز علاقه‌مندان حوزه فیلمسازی در سطح خرد و کلان تبدیل شد. از جمله محصولات این سایت ویدئو فوتیج، تصاویر استوک، فایل های لایه باز، موسیقی و مدل های سه بعدی اشاره کرد.

بعد از پوند فایو تقریبا هر سال یک video library جدید راه اندازی شد؛ Vectzee, Videohive, Storyblock, Picxabay, Videvo, Artgrid و چندین سایت کوچک و بزرگ در این زمینه فعالیت خود را شروع کردند. برخی از این سایت ها نیز به مرور زمان در یکدیگر ادغام شدند و یک سایت قوی تر ایجاد کردند. برای مثال Envato یکی از پرسودترین معامله های خود را در خرید و تعامل با Videohive انجام داد و توانست سایتی چندین منظوره که هم کاربران حوزه گرافیک و فیلمسازی را در برمی‌گیرد و هم علاقه مندان حوزه آی تی و برنامه نویسی را به کار بگیرد.

خبر بد این که خرید فیلم های خام از این سایت ها برای ما ایرانیان به این سادگی ها هم نیست. مثل همیشه نیاز به کارت های بانکی معتبر بین المللی یکی از مشکلات کاربران ایران است و خب ما تحریم هستیم! از طرف دیگر اختلاف نرخ ارز و همچنین فیلتر بودن برخی از سایت های مذکور هم مزید بر علت شده است تا ارتباط ایرانیان با این سایت ها با مشکلات زیادی همراه باشد.

والاوید، بزرگترین کتابخانه تصویری و بانک آرشیو فیلم های خام ایران با همکاری فیلمسازان مستقل و شرکت های فیلمسازی و مستندنگاری ویدئو فوتیج های باکیفیت بالا را منتشر می کند. اگر تمایل به همکاری با این مجموعه را دارید از طریق valavid_official@yahoo.com با ما در ارتباط باشید.